Răng mọc lệch lạc, hô vênh không những khiến nụ cười trở nên kém thẩm mỹ mà còn có thể dẫn đến nhiều vấn đề sức khỏe nguy hiểm. May mắn thay, với sự phát triển của khoa học kỹ thuật, niềng răng đã trở thành giải pháp hiệu quả để điều chỉnh hàm răng, giúp nụ cười tỏa sáng và khang khác hơn. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về quy trình niềng răng chuẩn y khoa. Chính vì vậy, bài viết sau đây sẽ chia sẻ chi tiết từng bước trong quy trình niềng răng để bạn đọc có thể nắm được rõ hơn.
Tại sao phải niềng răng?
Răng mọc khểnh, hô, móm, lệch lạc không chỉ khiến nụ cười kém thẩm mỹ mà còn gây ra nhiều vấn đề về chức năng ăn nhai cũng như sức khỏe răng miệng. Chính vì vậy, niềng răng là giải pháp điều chỉnh hàm răng nhằm mang lại nụ cười đẹp cũng như lợi ích to lớn cho sức khỏe, cụ thể:
- Giúp nụ cười trở nên tự tin, rạng rỡ: Răng mọc thẳng hàng, đều đặn là yếu tố quan trọng tạo nên nụ cười tỏa sáng. Niềng răng sẽ loại bỏ các khuyết điểm khiến nụ cười mất thẩm mỹ.
- Dễ dàng vệ sinh răng miệng: Kẽ hở giữa các răng sẽ được lấp đầy sau khi niềng răng, giúp việc đánh bay và lau chùi dễ dàng hơn. Điều này ngăn ngừa sâu răng, viêm nướu hiệu quả.
- Giảm nguy cơ mòn răng: Răng khểnh khớp trên nhau dễ bị mòn men. Niềng răng tách răng ra khỏi nhau, giúp bảo vệ men răng.
- Khôi phục khả năng nhai nếm: Khi răng được điều chỉnh về đúng vị trí, khả năng nhai nghiền thức ăn sẽ được cải thiện rõ rệt.
- Giảm áp lực lên răng, nướu và xương hàm: Áp lực lên răng và cấu trúc xương quanh răng sẽ được giảm bớt, ngăn viêm nướu, loạn sản xương hàm.
- Tăng sự tự tin khi giao tiếp: Răng đều đặn là yếu tố quan trọng giúp tự tin khi nói chuyện, mỉm cười. Niềng răng nâng cao sự tự tin của bạn.
- Phòng tránh được các bệnh lý nguy hiểm: Răng móm, hô, lệch lạc làm tăng nguy cơ mắc bệnh sâu răng, viêm nướu, viêm tủy khiến răng phải nhổ. Niềng răng sẽ phòng tránh các bệnh lý này.
Như vậy, niềng răng không chỉ xóa bỏ khuyết điểm trên hàm răng mà còn đem lại nhiều lợi ích sức khỏe quan trọng. Đó là lý do tại sao bạn nên cân nhắc niềng răng nếu gặp các dấu hiệu lệch lạc trên răng.
Trường hợp nào nên đi niềng răng?
Có rất nhiều trường hợp khuyến cáo nên đi niềng răng để điều chỉnh hàm răng, cải thiện thẩm mỹ và sức khỏe răng miệng. Dưới đây là một số trường hợp phổ biến nhất:
Răng móm, lệch lạc
Răng có thể mọc lệch vị trí so với cung răng gốc, hoặc mọc nghiêng, móm so với hàm. Hiện tượng này thường gặp ở răng cửa và răng nanh do quá trình mọc răng bị ảnh hưởng.
Răng mọc lệch lạc, móm khiến mất thẩm mỹ khi cười, nụ cười trông thiếu hài hòa. Ngoài ra còn dễ bị tổn thương và viêm nhiễm. Do đó, khi răng có biểu hiện móm, lệch lạc thì nên niềng sớm để đưa răng về đúng vị trí, tránh tình trạng nặng thêm về sau.
Răng khểnh, hô móm
Răng cửa trên hoặc dưới bị khểnh lên hoặc hô xuống so với hàm là trường hợp răng khểnh, hô. Tình trạng này ảnh hưởng lớn đến thẩm mỹ khuôn mặt, gây khó khăn khi nhai nói. Ngoài ra còn dẫn đến các bệnh lý nha khoa nguy hiểm. Vì vậy, răng khểnh, hô cần phải được niềng sớm để đưa về đúng vị trí và phòng tránh các biến chứng.
Khoảng cách giữa các răng quá rộng
Một số người có tình trạng khoảng cách giữa các răng bị lớn hơn so với bình thường, đặc biệt là khoảng hở giữa 2 răng cửa trên và dưới. Đây được gọi là tình trạng hở răng.
Tình trạng hở răng gây mất thẩm mỹ khi cười vì khoảng hở quá lớn giữa các răng khiến hàm răng thiếu sự hài hòa, cân xứng. Ngoài ra, do thức ăn dễ bị vướng vào kẽ răng, việc vệ sinh răng miệng cũng khó khăn hơn, dễ bị sâu răng và bệnh nha chu.
Do đó, trong trường hợp hở răng, các bác sĩ khuyên nên áp dụng phương pháp niềng răng để điều chỉnh lại khoảng cách hợp lý giữa các răng. Quá trình niềng răng sẽ giúp đẩy các răng sát vào nhau hơn, thu hẹp khoảng hở, tạo sự đều đặn và cân xứng cho hàm răng.
Cắn sâu, khớp cắn ngược
Hàm trên cắn sâu quá mức vào hàm dưới sẽ dẫn tới tình trạng cắn sâu. Cắn sâu gây mòn răng nghiêm trọng và đau nhức hàm. Niềng răng sẽ điều chỉnh cắn sâu về vị trí lý tưởng, giúp răng khỏe mạnh trở lại
Chuẩn bị nhổ răng khôn
Răng khôn mọc lệch lạc sẽ gây đau đớn và viêm nhiễm. Niềng răng trước khi nhổ răng khôn sẽ tạo khoảng trống để răng cối có thể mọc đúng vị trí.
Sau khi cấy ghép implant
Trong trường hợp răng bị mất, việc cấy ghép implant là giải pháp tốt nhất để thay thế răng thật. Tuy nhiên, sau khi được cấy ghép implant, nhiều người gặp tình trạng implant mọc lệch so với vị trí ban đầu của răng thật hoặc không thẳng hàng với các răng còn lại.
Điều này có thể do quá trình làm titanium trên implant gặp sai sót hoặc do xương hàm không đủ độ dày và chắc chắn để giữ implant ổn định. Kết quả là răng implant bị lệch so với hàm răng, ảnh hưởng đến thẩm mỹ và khả năng nhai uống.
Trong trường hợp này, các bác sĩ khuyên nên áp dụng phương pháp niềng răng sau khi cấy ghép implant để điều chỉnh lại vị trí của implant, giúp nó thẳng hàng và hài hòa trở lại với hàm răng.
Quá trình niềng răng sau implant sẽ áp dụng mắc cài orthodontic để tác động dần dần, di chuyển implant về đúng vị trí mong muốn. Nhờ đó, răng implant được căn chỉnh trở lại vị trí chuẩn xác, phù hợp với kết cấu hàm răng, tăng thẩm mỹ và khả năng ăn nhai cho bệnh nhân.
Như vậy, niềng răng sau khi cấy ghép implant là bước điều chỉnh quan trọng giúp implant hòa nhập tự nhiên trở lại với hàm răng, nâng cao chất lượng cuộc sống cho người bệnh.
Quy trình chi tiết các bước niềng răng chuẩn nha khoa
Quy trình niềng răng đòi hỏi sự tỉ mỉ, chính xác từng milimet. Dưới đây là chi tiết từng bước thực hiện kỹ thuật niềng răng:
Bước 1: Khám, tư vấn và chụp Xquang răng
Việc khám và tư vấn kỹ lưỡng là bước đầu tiên quan trọng quyết định đến hiệu quả điều trị.
Bác sĩ sẽ khám chi tiết từng răng, lợi, nướu và cấu trúc hàm mặt bằng mắt thường cũng như thiết bị chuyên dụng. Các bất thường về số lượng, kích thước, màu sắc răng sẽ được ghi nhận.
Sau đó, bạn sẽ được tư vấn kỹ càng xem nên áp dụng phương pháp niềng răng nào phù hợp với tình trạng cụ thể. Các vấn đề về thời gian điều trị, chi phí, hiệu quả điều trị sẽ được bác sĩ giải thích rõ ràng.
Cuối cùng, bạn sẽ được chụp Xquang răng để có hình ảnh 2D và 3D về cấu trúc xương hàm, răng và mô mềm. Xquang giúp bác sĩ đánh giá chính xác tình trạng răng miệng và lên phương án điều trị phù hợp nhất.
Bước 2: Lên phác đồ điều trị và lấy dấu răng
Trên cơ sở kết quả khám và phân tích Xquang, bác sĩ sẽ dựng lên phương án điều trị chi tiết bao gồm:
- Xác định răng nào cần niềng
- Thứ tự ưu tiên niềng các răng
- Phương pháp niềng phù hợp với từng răng
- Lộ trình di chuyển từng răng trong từng giai đoạn
- Thời gian dự kiến cho từng giai đoạn và quá trình niềng hoàn chỉnh
Phác đồ điều trị được xây dựng cá nhân hóa, tỉ mỉ nhằm đem lại kết quả niềng răng tối ưu nhất.
Tiếp theo, quá trình lấy dấu răng sẽ được tiến hành để làm mẫu cho mắc cài niềng răng. Bác sĩ sẽ dùng thiết bị chuyên dụng để lấy dấu chính xác từng chi tiết trên bề mặt răng. Quá trình này hoàn toàn không gây đau đớn.
Bước 3: Thiết kế và chế tạo mắc cài
Mẫu dấu răng sau khi quét kỹ sẽ được chuyển tới phòng thiết kế chế tạo mắc cài. Kỹ thuật viên sẽ sử dụng công nghệ CAD/CAM hiện đại để thiết kế mắc cài dựa trên mẫu dấu và phác đồ điều trị.
Mắc cài được thiết kế 3D chi tiết, chuẩn xác tới từng mm để đáp ứng mục tiêu di chuyển răng theo từng giai đoạn. Các yếu tố như độ dày, kích thước, góc độ mắc cài đều được tính toán kỹ lưỡng.
Sau khi hoàn thành thiết kế trên phần mềm, mắc cài sẽ được in 3D bằng công nghệ sản xuất tiên tiến. Quy trình chế tạo mắc cài mất khoảng 5-7 ngày trước khi áp dụng cho bệnh nhân.
Bước 4: Gắn mắc cài lên răng
Tùy theo phác đồ điều trị, mắc cài sẽ được gắn lên răng trên hoặc dưới trước. Bác sĩ sẽ dùng tay kẹp chuyên dụng và gương soi để đặt mắc cài vào đúng vị trí trên bề mặt răng.
Kế tiếp, keo đặc biệt chống thấm nước sẽ được bôi đều lên bề mặt tiếp xúc giữa răng và mắc cài. Keo giúp mắc cài bám chặt vào răng trong suốt quá trình điều trị.
Sau khi đặt mắc cài lên răng, bác sĩ sẽ kiểm tra lại vị trí, độ chắc chắn, độ hở giữa răng và mắc cài. Nếu ổn định sẽ tiến hành siết chặt các khóa mắc cài để bắt đầu quá trình di chuyển răng.
Bước 5: Tái khám định kỳ
Sau khi gắn mắc cài, bệnh nhân cần phải đến tái khám định kỳ để bác sĩ kiểm tra và siết chặt mắc cài. Thông thường sau lần gắn mắc cài đầu tiên, bệnh nhân sẽ được hẹn tái khám sau 4-6 tuần.
Tại lần tái khám đầu tiên này, bác sĩ sẽ kiểm tra kỹ lưỡng tình trạng răng và mắc cài, xem mắc cài có bị lỏng hay bong ra khỏi răng hay không. Nếu mắc cài đã bắt đầu di chuyển răng thì bác sĩ sẽ siết chặt thêm để tiếp tục quá trình.
Sau lần tái khám đầu tiên, bệnh nhân sẽ tiếp tục đến khám lại định kỳ cách 8-12 tuần và sau đó là cách 2 tháng/lần cho đến khi kết thúc quá trình niềng răng.
Tại các lần tái khám, bác sĩ sẽ kiểm tra tình trạng răng, đánh giá hiệu quả điều trị đạt được và tiến hành siết chặt thêm mắc cài để tiếp tục di chuyển răng. Bệnh nhân cũng sẽ được hướng dẫn cách vệ sinh răng miệng đúng cách.
Như vậy, việc tái khám định kỳ là vô cùng quan trọng, quyết định đến hiệu quả điều trị. Bệnh nhân cần tuân thủ đúng lịch hẹn với bác sĩ.
Bước 6: Tháo mắc cài và đeo hàm duy trì
Khi quá trình điều chỉnh răng đã hoàn tất và răng đã được căn chỉnh thẳng hàng hoàn hảo, bác sĩ sẽ tiến hành tháo mắc cài ra khỏi răng.
Bác sĩ sẽ sử dụng dụng cụ chuyên dụng để tháo các khóa và cạy mắc cài ra khỏi răng một cách dịu nhẹ, tránh tổn thương răng. Sau khi tháo mắc cài, răng sẽ được làm sạch và đánh bóng kỹ càng.
Sau đó, bệnh nhân sẽ được đeo hàm duy trì trong vòng 6 tháng để giữ nguyên trạng răng sau khi niềng. Hàm duy trì sẽ ngăn răng bị dịch chuyển trở lại vị trí cũ.
Các phương pháp niềng răng phổ biến hiện nay
Hiện nay, có rất nhiều phương pháp niềng răng khác nhau được áp dụng phổ biến. Mỗi phương pháp đều có những ưu điểm và nhược điểm riêng biệt. Dưới đây là một số phương pháp niềng răng thông dụng nhất:
Niềng răng mắc cài kim loại
Đây là phương pháp niềng răng truyền thống sử dụng mắc cài làm bằng kim loại như thép không gỉ để tác động lên răng và dịch chuyển răng. Mắc cài kim loại có thể điều chỉnh được hầu hết các trường hợp răng lệch lạc, kể cả những trường hợp phức tạp.
Ưu điểm của phương pháp này là khả năng điều chỉnh linh hoạt, mạnh mẽ, phù hợp với nhiều đối tượng và tình trạng răng khác nhau.
Tuy nhiên, mắc cài kim loại lại dễ bám vết bẩn và vi khuẩn, khó vệ sinh, có thể gây đen răng nếu không được chăm sóc tốt. Ngoài ra, do làm bằng kim loại nên mắc cài cứng, có thể gây khó chịu cho người đeo ban đầu.
Chi phí cho phương pháp niềng răng mắc cài kim loại thường dao động từ 20 – 30 triệu đồng.
Niềng răng mắc cài sứ
Niềng răng mắc cài sứ sử dụng loại mắc cài làm từ chất liệu sứ – một loại nhựa tổng hợp, có màu trong suốt giống như màu răng thật nên rất thẩm mỹ và khó nhận biết.
Mắc cài sứ mỏng và mềm hơn so với kim loại, giúp người đeo cảm thấy thoải mái hơn. Chất liệu sứ cũng ít bám bẩn và dễ vệ sinh hơn. Tuy nhiên, giá thành của mắc cài sứ cao hơn, thường từ 25 – 40 triệu đồng.
Niềng răng vô hình
Niềng răng vô hình sử dụng các khay nhựa trong suốt, mỏng được gắn vào mặt trong răng, phía sau răng nanh hoặc răng cửa nên rất khó nhận biết. Đây được xem là phương pháp niềng răng có tính thẩm mỹ cao nhất.
Tuy nhiên, phương pháp này chỉ áp dụng được cho các trường hợp lệch lạc răng nhẹ, không phức tạp. Người đeo cũng cần có ý thức vệ sinh răng miệng tốt. Chi phí cho niềng răng vô hình khá cao, khoảng 30 – 50 triệu đồng.
Niềng răng chỉnh nha
Niềng răng chỉnh nha sử dụng các dây thép mảnh liên kết giữa các răng để tạo lực kéo, dịch chuyển răng về đúng vị trí. Đây được xem là phương pháp ít xâm lấn và chi phí thấp nhất, chỉ khoảng 10 – 15 triệu đồng.
Tuy nhiên, lực điều chỉnh của dây thép khá nhỏ nên chỉ áp dụng được cho các trường hợp lệch lạc nhẹ. Thời gian điều trị cũng kéo dài hơn so với mắc cài.
Như vậy, tùy vào tình trạng răng lệch lạc, nhu cầu thẩm mỹ và kinh phí mà bạn có thể lựa chọn phương pháp niềng răng phù hợp nhất. Tốt nhất nên tham khảo ý kiến bác sĩ để có quyết định đúng đắn nhất.
Một số lưu ý khi niềng răng
Khi quyết định niềng răng, bạn cần lưu ý một số vấn đề sau để đảm bảo quá trình niềng răng đạt hiệu quả cao nhất:
Lựa chọn tuổi niềng răng phù hợp
- Độ tuổi lý tưởng nhất để niềng răng là 10-14 tuổi vì lúc này xương hàm và răng vẫn còn mềm dẻo, dễ uốn nắn. Quá trình niềng răng ở lứa tuổi này cho kết quả nhanh và hiệu quả nhất.
- 15-25 tuổi vẫn là độ tuổi phù hợp để niềng răng. Tuy nhiên, thời gian điều trị có thể kéo dài hơn tuổi vị thành niên.
- Trẻ em dưới 10 tuổi chưa nên niềng vì hàm răng vẫn đang trong giai đoạn phát triển.
- Người lớn trên 25 tuổi vẫn có thể niềng nhưng thời gian điều trị sẽ lâu hơn do xương và răng đã cứng cáp.
Chọn địa chỉ niềng răng uy tín
- Nên chọn cơ sở niềng răng có đội ngũ bác sĩ chuyên khoa, giàu kinh nghiệm và trang thiết bị hiện đại.
- Tránh chọn các cơ sở kém chất lượng, thiếu kinh nghiệm chỉ vì chi phí rẻ. Điều này có thể ảnh hưởng đến kết quả điều trị.
- Tìm hiểu kỹ thông tin, uy tín của cơ sở thông qua các kênh thông tin chính thống.
Tuân thủ lịch tái khám và hướng dẫn
- Sau khi niềng răng, bạn cần đến tái khám định kỳ theo đúng lịch hẹn của bác sĩ. Không được tự ý kéo dài thời gian tái khám.
- Luôn làm đúng theo hướng dẫn của bác sĩ về cách chăm sóc, sử dụng thiết bị, vệ sinh răng miệng,… Đây là yếu tố then chốt quyết định thành công của việc niềng răng.
Chăm sóc răng miệng đúng cách
- Rửa răng ít nhất 2 lần/ngày, sử dụng chỉ nha khoa để làm sạch kẽ răng, tránh thức ăn vướng vào mắc cài gây viêm.
- Không được tự ý tháo mắc cài ra khi đang niềng. Giữ gìn mắc cài luôn sạch sẽ.
- Dùng các dung dịch kháng khuẩn theo đơn của bác sĩ để phòng tránh viêm nhiễm.
Chế độ ăn phù hợp
- Hạn chế các thực phẩm quá cứng, dính, ngọt khi đang đeo mắc cài.
- Tránh các thói quen xấu như cắn móng tay, ngậm bút,… có thể làm hỏng mắc cài.
- Uống nhiều nước để giữ ẩm khoang miệng.
Lời kết
Hy vọng qua bài viết, bạn đã hiểu rõ hơn về quy trình niềng răng chuẩn y khoa cũng như những lưu ý cần thiết trong quá trình niềng răng. Chúc bạn sớm có được hàm răng thẳng hàng và nụ cười tự tin như ý muốn.
Đừng quên ghé thăm MedicVN – trang thông tin y khoa uy tín hàng đầu Việt Nam để tiếp tục cập nhật nhiều kiến thức bổ ích nhé!
