Hàm duy trì được xem là vật dụng quan trọng, giúp duy trì hiệu quả niềng răng. Tuy nhiên, không phải ai cũng hiểu rõ về hàm duy trì. Hôm nay, chúng ta sẽ cùng tìm hiểu kĩ hơn xung quanh câu hỏi “Hàm duy trì là gì? Tại sao lại cần phải đeo hàm duy trì sau khi niềng răng?”.
Hàm duy trì là gì? Vai trò của hàm duy trì
Hàm duy trì được xem là thiết bị y tế quan trọng để duy trì hiệu quả điều trị niềng răng. Vậy hàm duy trì là gì? Nó đóng vai trò như thế nào trong quá trình niềng răng?
Hàm duy trì là một thiết bị chỉnh nha được làm từ các vật liệu như kim loại hoặc nhựa trong suốt. Hàm có thiết kế vừa vặn ôm khít quanh răng và nướu của bệnh nhân.
Mục đích của việc đeo hàm duy trì là để giữ nguyên trạng thái vị trí của răng sau khi đã hoàn thành quá trình điều trị niềng răng.
Cụ thể, hàm duy trì sẽ giúp giữ vị trí của các răng sau khi đã được chỉnh sửa bằng các mắc cài niềng. Nếu không đeo hàm duy trì, các răng rất dễ bị di chuyển trở lại vị trí ban đầu, làm hỏng đi kết quả điều trị.
Ngoài ra, hàm duy trì còn giúp cố định xương ổ răng, tránh tình trạng xương bị teo nhỏ lại sau khi tháo mắc cài niềng. Đây là yếu tố quan trọng giúp duy trì kết quả lâu dài.
Như vậy, có thể thấy hàm duy trì đóng vai trò vô cùng quan trọng trong việc giữ nguyên hiệu quả điều trị niềng răng. Đeo hàm duy trì đúng cách sẽ giúp duy trì được kết quả lâu dài.
Vì sao cần phải đeo hàm duy trì? Có nhất thiết phải sử dụng hàm duy trì sau khi niềng răng không?
Sau khi trải qua quá trình niềng răng kéo dài, việc đeo hàm duy trì là vô cùng cần thiết để giữ vững kết quả. Vậy tại sao lại nhất thiết phải dùng hàm duy trì và nó mang lại lợi ích gì?
Trước hết, hàm duy trì giúp cố định kết quả niềng răng, không để răng bị di chuyển trở lại sau khi tháo mắc cài. Các bác sĩ khuyên nên đeo từ 6-24 tháng sau khi niềng để đảm bảo răng không bị chạy lại.
Thứ hai, hàm duy trì ngăn ngừa tình trạng chạy răng, chen chúc răng sau khi niềng. Nó giữ nguyên khoảng cách giữa các răng, tránh tình trạng lệch lạc.
Cuối cùng, hàm duy trì duy trì vị trí và hình dáng răng đã được điều chỉnh cho đúng vị trí. Giúp xương ổ răng không bị teo lại sau khi tháo mác cài niềng.
Như vậy, đeo hàm duy trì sau niềng răng là hoàn toàn cần thiết để giữ vững kết quả và tránh tình trạng răng bị lệch lại.
Hàm duy trì có mấy loại?
Có rất nhiều sự lựa chọn đa dạng về loại hàm duy trì hiện nay. Dưới đây là phân loại chi tiết về các loại hàm phổ biến trên thị trường:
Hàm duy trì kim loại tháo lắp
Đây được xem là loại hàm duy trì tốt nhất và được sử dụng phổ biến nhất hiện nay với nhiều ưu điểm vượt trội:
- Chất liệu kim loại chắc chắn, cứng cáp, ít bị biến dạng theo thời gian.
- Có thể tháo lắp linh hoạt nên việc vệ sinh sẽ dễ dàng và thuận tiện hơn. Có thể tháo ra khỏi miệng khi cần thiết.
- Thiết kế chuẩn xác, vừa khít với cấu trúc răng hàm giúp giữ răng tốt hơn các loại hàm khác.
- Màu sắc đa dạng, có thể phối hợp màu sắc giữa hàm và răng tự nhiên để tăng tính thẩm mỹ.
- Tuổi thọ cao, có thể sử dụng lâu dài nếu được bảo quản tốt.
- Giá thành cao hơn so với hàm nhựa nhưng vẫn trong tầm chấp nhận được.
Các loại kim loại phổ biến để làm hàm duy trì tháo lắp bao gồm:
- Thép không gỉ: có độ bền cao, chịu lực tốt, ít bị ăn mòn, dễ vệ sinh. Tuy nhiên, dễ bị xước và khó tạo hình phức tạp.
- Hợp kim Cobalt-Chrom: bền, nhẹ, dễ uốn, dễ tạo hình phức tạp. Nhược điểm là tốn kém và khó gia công.
- Hợp kim Titan: nhẹ, dễ uốn, chịu lực tốt, độ bền cao, không gây dị ứng. Tuy nhiên giá thành cao, khó gia công.
- Vàng 18K: độ bền cao, không bị ăn mòn, tính thẩm mỹ tốt. Nhược điểm là độ cứng thấp, dễ trầy xước và giá thành rất cao.
Hàm duy trì kim loại cố định
Cũng được làm từ các loại kim loại như trên nhưng không thể tháo lắp. Một số nhược điểm của loại hàm này:
- Khó khăn trong vệ sinh, nhiều nguy cơ gây hôi miệng, sâu răng.
- Không thể tháo ra để điều chỉnh khi hàm bị lỏng hoặc lệch so với răng.
- Khả năng giữ răng kém hơn so với hàm có thể tháo lắp.
- Tuổi thọ có thể ngắn hơn nếu không đảm bảo vệ sinh tốt.
Chính vì thế, hàm kim loại cố định ít được lựa chọn hơn hàm kim loại tháo lắp.
Hàm duy trì nhựa trong suốt
Đây là loại hàm duy trì rẻ tiền nhất, phù hợp với những người có kinh tế hạn hẹp. Được làm từ các loại nhựa trong suốt chất lượng thấp như acrylic, PETG…
Ưu điểm:
- Giá thành rẻ, vừa túi tiền nhiều người.
- Có thể quan sát răng dễ dàng hơn.
- Có nhiều màu sắc lựa chọn.
Tuy nhiên nhựa lại có rất nhiều nhược điểm:
- Tuổi thọ thấp, dễ bị vỡ, gãy, biến dạng.
- Khả năng giữ răng kém do tính chất mềm, dễ biến form.
- Dễ bám vàng và vi khuẩn gây hôi miệng.
- Chất lượng và tính thẩm mỹ kém.
Như vậy, căn cứ vào điều kiện và nhu cầu sử dụng, bạn có thể chọn mua loại hàm phù hợp với bản thân nhất. Hàm kim loại tháo lắp được khuyên dùng nhiều nhất để đảm bảo hiệu quả và độ bền tốt nhất.
Hàm duy trì có giá bao nhiêu?
Giá cả của các loại hàm duy trì sẽ có sự chênh lệch tùy thuộc vào một số yếu tố như: chất liệu, thương hiệu sản xuất, nơi bán, chất lượng, tính năng,… Để có cái nhìn cụ thể hơn, dưới đây là bảng so sánh khoảng giá tham khảo cho các loại hàm duy trì phổ biến:
| Loại hàm duy trì | Khoảng giá |
|---|---|
| Hàm kim loại tháo lắp | 1 – 3 triệu đồng |
| Hàm kim loại cố định | 500.000 – 1 triệu đồng |
| Hàm nhựa trong suốt | 200.000 – 500.000 đồng |
| Hàm composite cao cấp | 4 – 5 triệu đồng |
Nhìn chung, hàm duy trì làm từ kim loại sẽ có giá thành cao hơn so với các loại hàm bằng nhựa. Tuy nhiên, kim loại lại có nhiều ưu điểm về độ bền, tính thẩm mỹ và khả năng giữ răng tốt hơn.
Do đó, khi lựa chọn mua hàm duy trì bạn cần cân nhắc kỹ giữa giá cả và chất lượng để đưa ra quyết định đúng đắn và phù hợp với nhu cầu sử dụng của bản thân. Đầu tư cho một chiếc hàm duy trì chất lượng cao sẽ giúp duy trì hiệu quả điều trị lâu dài.
Cách đeo hàm duy trì sau niềng răng
Sau khi đã chọn được loại hàm duy trì phù hợp, việc đeo hàm đúng cách là vô cùng quan trọng để đảm bảo hiệu quả và tránh các tác dụng phụ. Dưới đây là các bước đeo hàm duy trì chi tiết chuẩn nhất:
Bước 1: Trước khi đeo hàm duy trì, bạn cần vệ sinh sạch sẽ răng miệng bằng nước súc miệng và bàn chải đánh răng. Lưu ý nhẹ nhàng đánh răng cẩn thận ở vùng răng sửa niềng để tránh làm tổn thương niêm mạc.
Bước 2: Lấy hàm duy trì ra, quan sát kỹ xem có bị lệch, biến dạng hay các hư hỏng không. Nếu thấy bình thường mới tiến hành đeo.
Bước 3: Đưa hàm vào miệng, dùng lưỡi và ngón tay định vị, đỡ hàm vào đúng vị trí răng cần giữ. Căn chỉnh sao cho hàm vừa vặn, ôm khít răng.
Bước 4: Nhẹ nhàng cắn lên hàm để cố định. Lưu ý không nên cắn mạnh quá, chỉ cần vừa đủ để hàm giữ chặt răng. Kiểm tra bằng tay xem hàm đã được cố định chắc chắn chưa.
Bước 5: Dùng lưỡi móc méo vào các rãnh của hàm để kiểm tra xem có chỗ nào đâm vào nướu gây khó chịu không. Nếu có, cần tháo ra chỉnh lại.
Bước 6: Sau khi đeo xong, kiểm tra lại xem hàm có chặt hoặc lỏng không. Nếu vừa vặn, khít nhưng không đau thì có thể yên tâm sử dụng.
Như vậy, cần tuân thủ đúng các bước trên để đảm bảo việc đeo hàm duy trì đạt hiệu quả và không gây hại cho răng miệng. Tuyệt đối không nên tự ý đeo lỏng hoặc quá chặt.
Vì sao đeo hàm giữ răng vẫn bị chạy răng?
Mặc dù đã đeo hàm duy trì nhưng nhiều người vẫn gặp tình trạng răng bị chạy, dịch chuyển. Đâu là nguyên nhân và cách khắc phục?
Sử dụng hàm giữ răng sai cách
Một trong những nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng đeo hàm duy trì vẫn bị chạy răng là do cách sử dụng hàm không đúng. Cụ thể có thể do một số sai sót sau:
- Không đeo hàm đủ số giờ theo chỉ định của bác sĩ. Nhiều người có thói quen tháo hàm ra khi ăn uống, ngủ rồi quên không đeo lại ngay sau đó. Điều này khiến thời gian đeo hàm trong ngày không đủ, dễ làm răng bị lệch.
- Tháo hàm ra khi ăn xong nhưng lại không đeo lại ngay mà để đến tối hoặc sáng hôm sau mới đeo trở lại. Thời gian không đeo hàm kéo dài sẽ khiến răng dễ chạy lại vị trí cũ.
- Đeo hàm quá chặt hoặc quá lỏng so với khuôn răng. Hàm không ôm khít răng sẽ không giữ được răng ở đúng vị trí.
- Không kiểm tra định kỳ tình trạng hàm để điều chỉnh khi cần thiết. Hàm bị lỏng nhưng không siết chặt lại kịp thời.
Để khắc phục, cần tuân thủ đúng hướng dẫn của bác sĩ, đeo đủ thời gian, không tự ý tháo hàm ra ngoài khung giờ quy định. Luôn kiểm tra và điều chỉnh hàm cho vừa khít khi cần thiết.
Hàm duy trì không phù hợp với khuôn răng
Một lý do khác khiến việc đeo hàm duy trì vẫn gặp tình trạng răng bị chạy, dịch chuyển là do chọn mua hàm không phù hợp với khuôn răng. Cụ thể:
- Chọn mua hàm có kích thước quá chật hoặc quá lỏng so với khuôn răng thực tế. Kích cỡ không vừa vặn khiến hàm không thể ôm khít răng được.
- Chọn hàm duy trì bằng chất liệu kém chất lượng, dễ bị biến dạng nên không giữ được răng. Các loại nhựa rẻ tiền thường không đảm bảo độ bền và độ chính xác kích thước.
- Không có sự tư vấn của bác sĩ chuyên khoa, tự ý mua hàm trên thị trường mà không đo đạc kỹ càng.
Để khắc phục tình trạng này, cần lựa chọn mua hàm duy trì với chất lượng tốt, kích thước vừa vặn. Nếu vẫn gặp vấn đề thì nên nhờ bác sĩ kiểm tra lại và điều chỉnh hàm cho phù hợp với khuôn răng. Đeo đúng loại hàm sẽ giúp giữ răng tốt hơn.
Cần phải đeo hàm duy trì trong bao lâu?
Thời gian đeo hàm duy trì sau khi niềng răng thường kéo dài từ 6 đến 24 tháng, tùy thuộc vào từng đối tượng cụ thể:
- Đối với trẻ em và thiếu niên, thời gian đeo hàm duy trì tối thiểu là 12 tháng. Ở độ tuổi này, xương hàm mới đang trong quá trình phát triển nên cần đeo hàm lâu hơn để củng cố kết quả niềng.
- Người lớn có xương hàm đã phát triển ổn định thì có thể rút ngắn thời gian đeo hàm duy trì xuống còn 6 tháng nếu không có vấn đề gì về răng.
- Đối với những trường hợp đã niềng xong nhưng răng vẫn có xu hướng dịch chuyển trở lại, cần kéo dài thời gian đeo thêm 3-6 tháng hoặc lâu hơn tùy tình trạng răng miệng.
- Người có thói quen nghiến răng, cắn chặt hàm thì cũng nên đeo hàm duy trì lâu hơn để tránh tái phát vấn đề.
Như vậy, mỗi người sẽ có thời gian đeo hàm duy trì khác nhau. Tốt nhất là nên tuân thủ theo chỉ định của bác sĩ chuyên khoa để đảm bảo đủ thời gian củng cố kết quả niềng.
Hướng dẫn bảo quản và vệ sinh hàm duy trì đúng cách
Sau khi đã lựa chọn được loại hàm duy trì phù hợp và bắt đầu sử dụng, việc bảo quản và vệ sinh đúng cách là vô cùng quan trọng để đảm bảo hàm luôn trong tình trạng tốt nhất. Bảo quản và vệ sinh không đúng cách sẽ khiến hàm nhanh hỏng, mất tác dụng, thậm chí còn gây hại cho răng miệng. Vậy cần lưu ý những gì khi bảo quản và vệ sinh hàm duy trì hàng ngày?
Cụ thể:
- Bảo quản hàm duy trì ở nhiệt độ phòng, tránh các khu vực ẩm ướt, nóng hoặc lạnh quá mức. Nên để ở những nơi khô ráo, thoáng mát, tránh ánh nắng mặt trời chiếu trực tiếp vào hàm.
- Sau mỗi lần sử dụng cần vệ sinh sạch sẽ hàm bằng bàn chải đánh răng và nước súc miệng để loại bỏ các mảng bám thức ăn. Chú ý đánh răng nhẹ nhàng, không dùng sức mạnh quá lớn.
- Có thể ngâm hàm duy trì vào dung dịch nước ấm pha với nước súc miệng hoặc dung dịch Clo khoảng 15 phút để diệt khuẩn. Sau đó rửa lại bằng nước sạch và để khô.
- Không nên dùng xà phòng hoặc các chất tẩy rửa mạnh để vệ sinh hàm vì có thể làm xước, làm mờ bề mặt hàm.
- Sau khi vệ sinh xong, lau khô rồi mới cất giữ. Không nên để hàm ướt để tránh vi khuẩn, nấm mốc phát triển.
- Không dùng các dụng cụ sắc nhọn để chà xát làm sạch hàm, sẽ làm trầy xước bề mặt.
- Nên tháo hàm ra khỏi miệng khi không sử dụng, đặt vào hộp kín, nơi khô ráo. Không để tiếp xúc với các vật dụng khác.
- Định kỳ 6 tháng nên mang hàm duy trì đi kiểm tra ở nha sĩ để đảm bảo vẫn phù hợp và hoạt động tốt.
Như vậy, hãy tuân thủ đúng các bước hướng dẫn trên để việc bảo quản và vệ sinh hàm duy trì đạt hiệu quả nhất nhé!
Những câu hỏi thường gặp khi đeo hàm duy trì
Sau khi tìm hiểu các thông tin cơ bản về hàm duy trì, có thể bạn vẫn còn một số thắc mắc xoay quanh việc sử dụng chúng. Dưới đây là một số câu hỏi thường gặp và giải đáp chi tiết:
Nên dùng hàm duy trì loại nào?
Có rất nhiều lựa chọn về loại hàm duy trì hiện nay khiến nhiều người băn khoăn không biết nên chọn loại nào tốt nhất. Dưới đây là một số lời khuyên của các bác sĩ chuyên khoa về việc lựa chọn loại hàm duy trì phù hợp:
- Theo khuyến cáo, nên chọn mua hàm duy trì bằng kim loại thay vì bằng nhựa. Kim loại có độ bền cao, ít bị biến dạng, mòn theo thời gian. Các vật liệu kim loại tốt nhất gồm thép không gỉ, hợp kim Cobalt-Chrom, Titan.
- Nên chọn loại hàm kim loại có thể tháo lắp để dễ dàng vệ sinh, tránh tích tụ vi khuẩn. Hàm cố định sẽ rất bất tiện cho vệ sinh và có thể gây hôi miệng.
- Hàm composite cao cấp cũng là lựa chọn tốt vì chất lượng cao, độ bền tương đương kim loại nhưng giá thành hợp lý hơn.
- Không nên chọn các loại hàm giá rẻ bằng nhựa kém chất lượng vì chúng dễ bị hỏng, lỏng răng và kém thẩm mỹ.
- Hãy tham khảo ý kiến bác sĩ để được tư vấn chọn loại hàm phù hợp với tình trạng răng miệng. Không nên tự ý mua các loại hàm kém chất lượng.
Như vậy, các loại hàm duy trì tốt nhất để lựa chọn là hàm kim loại tháo lắp hoặc hàm composite cao cấp. Chúng vừa đảm bảo độ bền, an toàn lại thuận tiện cho vệ sinh hàng ngày.
Có phải đeo hàm duy trì cả đời không?
Đây là thắc mắc phổ biến của nhiều người sau khi niềng răng. Và câu trả lời là: Không, bạn sẽ không phải đeo hàm duy trì suốt đời.
Thông thường, thời gian đeo hàm duy trì sau khi niềng răng sẽ kéo dài từ 6 đến 24 tháng. Trong giai đoạn này, hàm duy trì sẽ giúp cố định kết quả niềng và ngăn ngừa răng bị di chuyển trở lại.
Sau thời gian trên, nếu răng đã ổn định hoàn toàn ở vị trí mới, bác sĩ sẽ cho phép bạn có thể ngưng đeo hàm duy trì. Lúc này, cấu trúc xương ổ răng và thói quen cắn của bạn đã thích nghi với vị trí mới của răng nên việc đeo hàm không còn cần thiết nữa.
Tuy nhiên, đối với một số trường hợp răng dễ bị lệch lại, bác sĩ có thể khuyên nên kéo dài thời gian đeo thêm 3-6 tháng hoặc lâu hơn để củng cố kết quả. Nhưng sau đó vẫn có thể ngưng đeo chứ không phải suốt đời.
Như vậy, thời gian đeo hàm duy trì sẽ khác nhau tuỳ thuộc vào tình trạng răng miệng của mỗi người. Tuyệt đối không có chuyện bắt buộc phải đeo suốt đời.
Quên đeo hàm duy trì 1 ngày có sao không?
Việc quên đeo hàm duy trì trong 1 ngày là điều có thể xảy ra với nhiều người. Vậy việc này có ảnh hưởng nghiêm trọng đến kết quả niềng răng không?
Nếu chỉ quên đeo trong 1 ngày, thì thường không gây ảnh hưởng nhiều đến kết quả niềng răng. Bởi vì trong thời gian ngắn như vậy, răng khó có thể di chuyển đáng kể khỏi vị trí đã được sửa chỉnh.
Tuy nhiên, việc quên đeo liên tiếp trong 2-3 ngày hoặc lâu hơn thì rất dễ khiến răng bị lệch về vị trí cũ. Lúc này, bạn cần đeo lại hàm sớm nhất có thể để tránh tình trạng chạy răng nghiêm trọng hơn.
Khi phát hiện quên đeo, dù chỉ sau 1 ngày, bạn vẫn nên đeo lại hàm duy trì ngay khi nhớ ra để đảm bảo kết quả. Không nên để quá 24 tiếng mới đeo lại.
Đồng thời, hãy cố gắng tạo thói quen và kỷ luật trong việc đeo hàm duy trì hàng ngày để tránh quên sót. Có thể dùng báo thức, dán nhắc nhở để nhớ việc đeo hàm.
Như vậy, hãy cố gắng không quên đeo hàm duy trì quá 1 ngày để đảm bảo an toàn cho kết quả niềng răng. Luôn đeo lại ngay khi phát hiện quên để tránh răng bị lệch trở lại.
Đeo hàm duy trì có bị đau không?
Đây là thắc mắc của rất nhiều người khi bắt đầu đeo hàm duy trì. Về vấn đề này, các chuyên gia cho biết:
- Ban đầu khi mới đeo hàm duy trì, có thể sẽ có cảm giác khó chịu, đau nhẹ ở vùng hàm và răng. Đây là điều bình thường do miệng đang trong quá trình thích nghi với vật thể mới.
- Cảm giác đau nhẹ này sẽ dần biến mất sau 3-4 ngày đeo liên tục. Khi đó, miệng đã quen với hàm và không còn o ép lên răng, nướu nữa.
- Tuy nhiên, nếu cảm thấy đau nhức dai dẳng trên 1 tuần kể từ khi đeo hàm mới thì có thể do hàm không vừa khít. Lúc này, bạn nên đến gặp nha sĩ để kiểm tra và điều chỉnh lại hàm cho phù hợp.
- Để giảm bớt cảm giác đau ban đầu, bạn có thể súc miệng bằng nước muối ấm hoặc dùng các loại thuốc giảm đau nha khoa khi cần thiết.
Như vậy, việc đeo hàm duy trì gây đau là hoàn toàn bình thường ban đầu. Nếu đau kéo dài, cần điều chỉnh lại hàm cho vừa vặn hơn.
Đeo hàm duy trì có ăn được không?
Đây cũng là một thắc mắc phổ biến của nhiều người khi sử dụng hàm duy trì. Vậy khi đeo hàm duy trì có ảnh hưởng đến việc ăn uống không?
Hoàn toàn có thể ăn uống bình thường khi đang đeo hàm duy trì. Bạn không cần phải tháo hàm ra mỗi khi ăn để tránh quên đeo lại. Tuy nhiên, để đảm bảo an toàn, bạn nên lưu ý nhai chậm, nhẹ nhàng hơn bình thường. Tránh nhai quá mạnh hay đồ ăn quá cứng, dính có thể làm hỏng hoặc vỡ hàm.
Ngoài ra, không nên ăn các loại thực phẩm quá ngọt như kẹo, sô cô la, bánh ngọt… vì có thể làm dính và lở loét răng. Sau khi ăn xong cần đánh răng và vệ sinh răng miệng sạch sẽ để loại bỏ thức ăn thừa có thể bám vào hàm hoặc răng. Nếu gặp khó khăn khi ăn với hàm duy trì, bạn nên đến gặp nha sĩ để được kiểm tra và tư vấn cách ăn uống phù hợp.
Như vậy, bạn hoàn toàn có thể ăn uống bình thường khi đeo hàm duy trì nếu tuân thủ theo các lưu ý trên. Ăn uống đúng cách sẽ giúp phòng tránh hư hỏng và kéo dài tuổi thọ của hàm.
